Mendi irterak, kultur programak...
·Arama
Ibilbideak:
Ibilbideak:
-1. Ibilbidea. Txirribisoto
-2. Ibilbidea. Kalbariobaso
-3. Ibilbidea. Artsuaga
-4. Ibilbidea. Muñotako aska
-5. Ibilbidea. Txaragaña
-6. Ibilbidea. San Juan Itturri
·Ataun
-Aralar Parke Naturaleko Interpretazio eta Harrera Zentroa
-Maketa, multimedia eta diaporama
Ordutegia:
Urtarrila: itxita
Otsaila, martxoa, azaroa, abendua: igande eta jaiegunetan 11-14:30 | Astelehenetik-larunbatera: itxita.
Abenduak 6,7 eta 8: 11-14:30
Apirila, maiatza, ekaina, iraila: larunbatak 11-14:30 | Igande eta jaiegunetan 11-14:30
Aste Santua: 10:30 - 14:30
Uztaila, abuztua: asteartetik igandera eta jaiegunetan 11-14:30
Sarrera: doakoa
Helbidea: Lizarrusti Parketxea, Lizarrusti gaina
Telefonoa: 943 58 20 69 / 943 67 06 37
Posta elektronikoa: lurra2@hotmail.com
GPS koordenatuak: 42.960517, -2.099494
-Jose Miguel Barandiaranen bizia eta lanak
Ordutegia: urria-apirila: larunbata 10:30 - 14:30 | igande eta jaiegunetan 10:30 - 14:30
Maiatza-iraila: asteartetik igandera eta jaiegunetan 10:30 - 14:30
Sarrera: helduak: 1 € | haurrak: 0,5 € | bisita gidatuak helduak: 2 € | bisita gidatuak haurrak: 1,5 €
Helbidea: Larruntza Errota, San Gregorio auzoa, 20211 Ataun
Telefonoa: 943 18 03 35 / 943 67 06 37
Posta elektronikoa: barandiaran@gipuzkoamendizmendi.net
GPS koordenatuak: 42.97825, -2.182015
·Beasain
-Igartza: XV. mendeko jauregia, errota, burdinola, ermita,…
Ordutegia: bisitak hitzordua hartuta
Sarrera: 3 €
Helbidea: Peategi z/g.
Telefonoa: 943 02 80 65
Posta elektronikoa: kultura@beasain.net
Weba: www.igartza.net
GPS koordenatuak: 43.047448, -2.209078
Erakusketak
-San Martinen Baselizako Ermita
"Vida de San Martín de Loinaz"
-Jabier Arrieta
Bordaberri etxean
-Jesús Mª Jaso
Nekolalde kalea, 7-2.
-Aratz Matxibenta
Aretza-enea baserrian.
-Jesús Garrido Velasco. Bideluze plaza, 2-2.
·Gaintza
Gaintzako Ibilbideak:
·Idiazabal
-Gaztaren interpretazio eta degustazio zentroa
Denda, katak, bideoa eta gaztandegietara bisitak
Ordutegia: larunbata, igande eta jaiegunetan 11:00 - 14:00 / 16:00-19:00 (Aste Santuan, uztaila, abuztua eta Eguberritan, egunero)
Sarrera: 2,10 €
Helbidea: Kale Nagusia 37
Telefonoa/Faxa: 943 18 82 03
Posta elektronikoa: info@idiazabalturismo.com
Weba: www.idiazabalturismo.com
GPS koordenatuak: 43.010202, -2.233561
Ibilbideak:
·Mutiloa
-Lierni Auzoa
lbarrean lekutzen den etxe sailaz gain, bada Mutiloan beste erreferentzia gunerik:
Lierniko baseliza. lnguruaren edertasunaz eta Ama Birjinarekiko fedeaz baliaturik, inguruetan hainbat ostatu-etxe eraiki dira, tokia guztiz eraldatuaz. lrailaren 8ko erromeriek aspaldidanik eragin oso zabala izan dute, Nafarroa eta Arabaraino ere hedatu dena.
-San Miguel Arcangelen eliza
San Miguel Elizak saloi-oinplanoa du eta dorrea oinaldean. Sarrera alboko arkupe batetik egiten da. Barruan aldare nagusiko erretaula gailentzen da, Felipe Azurmendi ldiazabalgo eskulturgileak eginikoa eta lurrean bereiziriko famili-hilobietarako panteoia.
-Errotatxo
Errota hau 1890-ko zentzoan agertzen da eta gari honetan Jose Blas Telleria eta Mujika izan zen errotaria.Errotatxo baserri honetan, Errepublika garaian errendimendu osos funtzionatu zuen errota aurkitzen da.
-Mutiloako ibilbideak:
·Olaberria
-San Joan Eliza
Herriko eliza da.
-Santa Kuzt ermita
Agerre baserriaren ondoan aurkitzen da. Iadanik 1564eko agirietan aipatzen da; eraikuntza txikia da eta gainean kanpai-horma bat du bere kanpai eta guzti. Berezitasun bezala, bere egurrezko ganga da.
-Pagoa
Bere tamaina handiarengandik ( 24 m. altuera eta 30m. zabalera) eta enborraren formagatik bereizten da . Bertara iristeko, herriko gunetik abiatuz, Tiro zelaia eskubira utzita, aurrera joan eta pinudi baten atzekaldean aurki daiteke.
Ihurreko gasolindegia
1.951an inauguratu zuten; arkitektura Razionalista bezala kokatzen da. Bere forma biribil, sapai baju eta zutabe gutxi dituelako bereizten da.
-Karting Olaberria
Andres Vilariño kotxe pilotu ezagunak abian jarritako kars zirkuitoa da eta, nahiz ikusteko nahiz ibiltzeko, zerbait berezia egiteko aukera eskaintzen du. Bertara iristeko, N-1etik atera eta Ihurre auzotik abiatuz, 200m. ingurura topatuko dugu. Informazio gehiago (vilarinomotor.com/circuitodeolaberria)
-Santiagoko Ibilbidea
Beasaindik sartzen da Garitain baserri ingurura eta herriko gunea zeharkatuz Aranguren auzotik Idiazabal aldera abiatzen da.
-Udaletxea
Eraikuntza berri honek (2001) diseinu berezia du, batiz bat bere inguruarekin duen kontrasteagatik eta barnekaldeko itxura eta banaketagatik.
·Ordizia
-Elikadura eta gastronomiaren zetroa edo Goierriko Interpretazio Zentroa
- D´elikatuz
Ordutegia: denboraldi altua (Aste Santuan bi aste, uztaila eta abuztua, eguberrietan bi aste, zubiak eta urte osoko asteazkenak), 10:00 - 13:00 / 16:00 - 19:00
Larunbata, igande eta jaiegunetan, 11:00 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Denboraldi baxua: asteartetik - ostiralera 9:00 - 13:00. Larunbata eta jaiegunak 10:00 - 14:00
Sarrera: 3,20 €
Helbidea: Barrenetxe Etxea; Santa María 24
Telefonoa: 943 88 22 90
Faxa: 943 161 326
Posta elektronikoa: turismo@ordizia.org
GPS koordenatuak: 43.053938, -2.178331
·Ormaiztegi
-Antzinako balnearioko iturria
Aintzinan,ur sulfurosoa duen iturria aprobetxatuz, bainuetxe bat zegoen toki honetan. Iturri honetatik ateratzen den urak kolore oso iluna izateaz gain, arraultz ustelaren gustu edo zaporea dauka.Egun bainuetxerik ez dago eta hura egon zen lekuan kiroldegia eraiki dute.
-Espaiñolbaso mendia
Karlista eta gerra zibilean, inguruetako aranak zelatatzeko gune estrategikoa zen. Mendi honetan, Zelandieta baserriaren inguruan gertatu zen Zumalakarregiren garaipen handienetako bat.
-San Andres Parrokia
Inguruko baitagarri zaharrena dago VIII. mendekoa.
-Biaduktua edo bidezubia
1864ko uztailaren 15ean inauguratu zuten, Alexander Lavalley-k eraikia, Eiffel-en aurrekoa izan zen. Zubi honekin Irun eta Madril bidearen zatirik garrantzitsuena izan zen. Ez dago Euskal Herrian honen adinako lanik egin
-Zumalakarregi Museoa
Ordutegia: martxoa-urria: asteazkenetik - igandera 10:00 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Azaroa-otsaila: asteazkenetik - ostiralera 10:00 - 14:00
Asteburuak, Aste Santua eta jaiegunak 10:00 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Sarrera: 1,20 €
Helbidea: Iriarte Erdikoa baserria, Muxika egurastokia 6
Telefonoa: 943 88 99 00
·Segura
-Ardixarra edo Don Graci Etxea
Euskal Herriko hirigune historikoetan barne erdi mailako hiri-arkitekturaren adibide bakarrenetako bat da. XVI. mendeko betiko etxebizitza-lantegia irudikatzen du.
-Erdi aroko interpretazio zentroa eta bere kokalekuak
Ordutegia: asteburu eta jaiegunetan: 11:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 19:00etara
Astea Santuan: Ostegun eta Ostiral Santuan: 11:00etatik 14:30etara eta 15:30etatik 20:00etara
Apirilaren 1etik 7ra: Asteartetik ostiralera 10:30etatik 13:30etara eta 15:30 etatik 18:30etara
Astelehen Santua eta asteburuan: 11:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 19:00etara
Uztaila-abuztua: Astelehenetik - ostiralera 10:30etatik 13:30etara eta 15:30etatik 18:30etara
Asteburu eta jaiegunetan: 11:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 19:00etara
Gainontzeko egunetan aurrez hitzordua hartuta
Sarrera: 2 €
Helbidea: Ardixarra etxea, Kale Nagusia 12
Telefonoa: 943 80 17 49 / 943 80 10 06
Faxa: 943 80 20 37
Posta elektronikoa: turismobulegoa-segura@telefonica.net
Weba: www.seguragoierri.net
GPS koordenatuak: 43.009901, -2.252722
·Zaldibia
-Ibilbidea
·Zegama
-Maketa, multimedia eta diaporama
Ordutegia: uztaila-abuztua: astelehenetik - ostiralera 9:00 - 14:00 / 15:30 - 18:30 | Asteburu eta jaiegunak 9:00 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Iraila-ekaina: astelehenetik - ostiralera 10:30 - 13:30 / 15:30 - 18:30 (astelehen goizak itxita) | Asteburu eta jaiegunetan 9:30 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Sarrera: 2 € | Umeak eta 10 pertsonatako taldeak: 1,5 €
Helbidea: Anduetza Baserria / San Bartolome
Telefonoa: 943 80 21 87
Faxa: 943 80 00 73
Posta elektronikoa: aizkorribidean@aizkorri.net
Weba: www.zegamaturismoa.net
-San Adriango Tunela San Adriango haitzuloa, haizeleku eta babesa, Santiago Bide eta Erregebideko Ibiltari erromes, artzain, zaldun, mikelete eta estraperloko garraiolari, mendigoizale eta maratoilari, herriko eta auzoko, hurbileko eta urruneko, ibiltari guztien mendez-mendeko begi erne, pasabide, haizeleku eta babes.
-Galtzada zaharra, Aizkorriko gurutzetik Oria ibaiaren arrora, Kantaurialdeko hegitik Arabaldeko lautadara, aintzinako ibiltariaren ohiko pasabide eta gaurko bisitariaren ibilbide eta pausaleku, pagadien itzal eta ardien abaro.
-Sancti Spiritu Baseliza txikia da, artzai eta mendizaleak sartzen dira bertan, ez zaio antzematen militarren aztarnik.
Beste garai batean berriz erromesentzat hospitale izan zen, ermitari batek zaintzen zituen ibiltariak. Herrian dagoen debozioa haundia da eta bertara eramaten dira hizketan berandu datozen haurrak.
Elurretako Gure Ama Iruetxetako ama bezala ere ezaguna da Iruetxeta auzoan aurkitzen delako. Baseliza barruan, egun Zegamako parrokian aurkitzen den XIII. mendeko Ama Birjinaren kopia bat dago. Ekaitza hurbiltzen denean erregutzen zaio, eta behar handia dagoenean ekaitzari begira jartzen da, ekaitza zorigaitzik utzi gabe pasa dadin. Hemen antzinan erromesentzat ostatua egon zen. Abuztuaren 5ean ospatzen da erromeria. San Pedro Baseliza Haranetik gertu aurkitzen da hau, nahiz eta eraikuntza oso xumea izan, Giuzkoako eskualdean erromatar garaiko oroimenik garrantzitsuena aurkitzen da bertan.
I. edo II. mendeko hilarri bat da, inskripzio eta guzti. Hilarrian hildakoaren izena eta hil
zeneko data ageri dira, hilarria erritual gurutzeriaz dago apaindua.
Baselizaren oinean, bideak Oria ibaiak irekitako harana aprobetxatzen du eta bertatik Segurara joaten da. Ekainaren 29an meza izaten da.
-San Adriango Baseliza San Adriango tunelaren barruan dago, itsasgaineko 1030 metrora gutxi gora behera. Nahiz eta 1883. urtean eraikia izan, 1010. urtean jadanik bazegoen han baseliza txiki bat; joan den mendearen erdialdean egin ziren azken berrikuntzak.
Bertaraino doan bideari buruz eztabaida dago, batzuen iritziz erromatar garaikoa da eta beste batzuentzat berriz erdi arokoa omen da. Bertatik Urbiako landak ikus daitezke. Korpus egunean meza izaten da.
-San Bartolome Baseliza Zegamako lehen parrokia San Bartolome baselizan zegoen, gaur egun hilerria bezala erabiltzen da. Erromaniko-gotiko txapel bat mantendu da ur bedeinkatua gordetzeko.
-San Martin de Tours Eliza Nagusia XV. eta XVI. medeetan eraikia. Elizako ate nagusian San Martin de Toursen figura ikus dezakegu. Ate barrokoa eta korua XVII. medekoak dira. Azken aldaketak hegoaldeko atea, sakristia eta portikua dira, hauek XIX. mendekoak dira. Elizaren barruan Aizkorriko ermitako Gurutze Santua ikus dezakegu, berau Gipuzkoako arte sakroko aintzinenetako bat delarik. Baita ere, XIV. mendekoElurretako gure Amaren irudia dago, Irutxetako ermitakoa da. Ermita hau, herritik pasatzen den Santiago Bidearen aldamenean dago.
-Elizaren barruan, baita ere Tomas Zumalakarregi Karlista Generalaren mausoleoa aurki daiteke, gudan zauritu zutenean etxera bidean zetorrela Zegaman hil bait zen.Generala hil zen ohera eta geraiko beste zenbait gauza Mazkiaran Barrena baserrian daude.
-Arakama-Azpikoa Errota Arakama-azpikoa baserriko familia izaerako nekazal ustiapenaren ondoan, 1925ean eraikitako errota hidrauliko bat dago, Luis Aldasoro Guridiren jabetzakoa. Arakama-azpikoa nekazal ustiapena Arakamaerrekaren ondoan dago kokatuta, Zegamako Kaleko auzotik Zeraingo Barbari auzora doan GI-3261 errepidearen ertzean. Errota, baserritik 25 bat metrora dago, Arakamaerrekaren beste alderdian.
Errotaren ateak zabalik daude bisitari eta turistentzat. Bisitak egiteko deitu aurrez 943 801 933 telefonora.
-Anduetzako Ospitalea
Erdi Aroan, uste zen gaixotasuna norberaren bekatuek edo arbasoenek eragiten zutela, eta sendatzea Jainkoaren esku zegoela. Horregatik, ospitaleak ez ziren osasun-zentroak: pasadizokoentzako edo etxerik gabekoentzako ostatu arruntak ziren, sendatu edo hil arte egoteko lekuak. Gela arrunt batzuk, gizonezkoak eta emakumezkoak banatuta egoten ziren, eta kapera (beheko solairuan edo horren inguruan) barnekoek beren eginbehar erlijiosoak betetzeko. Jateko, zopa-plater bat, ogi-koskor batekin, eta, etzateko, arto-hostoz eginiko koltxoia ere ematen zitzaien.
Erdi Aroan, uste zen gaixotasuna norberaren bekatuek edo arbasoenek eragiten zutela, eta sendatzea Jainkoaren esku zegoela. Horregatik, ospitaleak ez ziren osasun-zentroak: pasadizokoentzako edo etxerik gabekoentzako ostatu arruntak ziren, sendatu edo hil arte egoteko lekuak. Gela arrunt batzuk, gizonezkoak eta emakumezkoak banatuta egoten ziren, eta kapera (beheko solairuan edo horren inguruan) barnekoek beren eginbehar erlijiosoak betetzeko. Jateko, zopa-plater bat, ogi-koskor batekin, eta, etzateko, arto-hostoz eginiko koltxoia ere ematen zitzaien.
Badakigu bi ospitale izan zirela Zegaman. Bat “Aizkorri mendilerroko” Sancti Spiritu baselizaren ondoan zegoen. 1503.urtean, Julio II.enak prioretza titulua eman zion baseliza horri; titulu hori izaten zen Santiago bidean zeuden lekuei ematen zitzaien erdi aroko fundazioa, normalean lehen zaldu-ordenaren bat finkaturiko lekuei. Baselizako priore-lanetan aritzen zen Zegamaren baitan zegoen Segurako parrokiako onuradunen bat.
Beste ospitalea, berriz, Andueza baserrian zegoen egun, Anduetza edo Andutza, Echeraya auzoan. Une jakin batean, baserria bitan zatitu zen, eta alde bat baserritarako eta bestea ospitaletarako erabili zien.
-Tomas Zumalakarregiren Mausoleoa
Tomas Zumalakarregi Imaz Ormaiztegin jaio zen 1788ko abenduaren 29an. 1835eko San Juan Egunean hil zen Tomas Zegaman.
Tomas Zumalakarregi Imaz Ormaiztegin jaio zen 1788ko abenduaren 29an. 1835eko San Juan Egunean hil zen Tomas Zegaman.
Mazkiaran Barrenean daude Zumalakarregiren hainbat objetu pertsonal, hil zen ohea e.a.
Aipagarria da, Mazkiaran Barrenean hartu ohi zutela ostatu bai Karlos V.a eta bai Karlos VII.ak ere Zegamatik pasatzen zirenean.
Mausoleoa. Tomas Zumalakarregi, Zegaman bertan ehortzi zuten, San Martin Parrokiko koruaren azpian. Ormaiztegitarrek bere jaioterrian egin nahi izan zioten monumentua baina azkenean Zegamako San Martin elizan kokatu zen.
1886an inauguratu zen monumentua, eta hartara aldatu ziren korupean lurperatuta zeuden Zumalakarregiren gorpuzkinak
-Udaletxea
1815. urte aldera eraiki zen. Aurreko udaletxea 1812. urtean Frantsesek erre zuten, herria hartu zutenean. Solairu bakarrekoa da eta atari haundia du. Hutsuneak aurrekaldean zuzen banatzen dira, neoklasikoari dagokion bezala.
1815. urte aldera eraiki zen. Aurreko udaletxea 1812. urtean Frantsesek erre zuten, herria hartu zutenean. Solairu bakarrekoa da eta atari haundia du. Hutsuneak aurrekaldean zuzen banatzen dira, neoklasikoari dagokion bezala.
-Herriko eraikuntza aipagarrienak
Herri gunean zenbait etxe dira aipagarri: Jauregia, Santa Barbara kaleko 2, 4 eta 9 zenbakiak, San Martin enparantzako 14 zenbakia, Joan Telleria Kaleko 6 eta 8 zenbakiak, XVII. Mendekoa den Kapitainetxe etxea eta Zumalakarregi jenerala hil zen etxea.
Herri gunean zenbait etxe dira aipagarri: Jauregia, Santa Barbara kaleko 2, 4 eta 9 zenbakiak, San Martin enparantzako 14 zenbakia, Joan Telleria Kaleko 6 eta 8 zenbakiak, XVII. Mendekoa den Kapitainetxe etxea eta Zumalakarregi jenerala hil zen etxea.
Ibilbideak
·Zerain
-Burdinaren bidea: Aizpittako Adieraztegia, kiskalketa labeak, galeria, Burdinaren Mendian zehar ibilaldiak…
Ordutegia: Irailetik ekainera: asteburu eta jaiegunetan 11:00-14:00 eta 15:30-17:30ak bitartean
Aste Santuan, uztailean eta abuztuan: asteazkenetik igandera 11:00-14:00 eta 16:00-19:00ak bitartean
Larunbata eta igandeetan urte guztian zehar bisita gidatuak eguerdiko 12etan zerrategia eta Burdinaren mendia ezagutzeko.
Sarrera: ikusten denaren arabera
Helbidea: Aizpea auzoa
Telefonoa: 943 80 15 05
Faxa: 943 80 16 06
Posta elektronikoa: turismobulegoa@zerain.com
Weba: www.zerain.com
GPS koordenatuak: 43.015128, -2.298803
-Pasaia kulturala
Diaporama, Herri Museoa, gartzela, zerrategi hidraulikoa, Aizpittako Adieraztegia, artzain eta erlezainenganako bisitak, gazta eta sagardoaren mendia, natur ibilbide gidatuak...
Ordutegia: astelehenetik - ostiralera 10:30 - 13:30 / 15:30 - 18:30
Asteburuak 11:00 - 14:00 / 16:00 - 19:00
Sarrera: ikusten denaren arabera
Helbidea: Herriko plaza z/g.
Telefonoa: 943 80 15 05
Faxa: 943 80 16 06
Posta elektronikoa: turismobulegoa@zerain.com
Weba: www.zerain.com
GPS koordenatuak: 43.012434, -2.273312
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina